غلامحسین ابتهاجغلامحسین ابتهاج یکی از سیاسیون دوران پهلوی بود، وی نماینده لاهیجان و لنگرود در دوره ۱۶ و نماینده بندر انزلی در دوره ۱۹ مجلس شورای ملی و نماینده همین شهر در مجلس مؤسسان دوم (۱۳۲۸ ه.ش)بود. ۱ - زندگینامه"غلامحسین" پسر دوم ابراهیم ابتهاجالملک در سال ۱۲۷۷ش زاده شد. وی تحصیلات خود را در رشت آغاز کرد و سپس برای ادامه تحصیل رهسپار بیروت و فرانسه میشود. پس از بازگشت به ایران، مدتی مانند پدرش در خدمت گمرکات بود و از سال ۱۲۹۷ش به عنوان مترجم در پادگان انگلیس در گیلان به کار میپردازد. ۲ - خیانت ابتهاج در جنبش گیلاندر جنبش گیلان به رهبری "میزرا کوچکخان جنگلی"، ابتهاج علیه هموطنان خود و به نفع نیروهای انگلیسی به جاسوسی میپردازد. در جمادیالثانی ۱۳۳۶ قمری هنگامی که "کاپیتاننودل" عضو انتلیجنت سرویس انگلیس با دستیاری "میجرآکشوت" رییس بانک شاهنشاهی رشت و "ماکلارن" کنسول انگلیس در گیلان متهم به توطئه و سوقصد به جان میرزاکوچکخان جنگلی شده بودند و پس از دستگیری توسط جنگلیها در محلی موسوم به "فتربند" زندانی بودند، توسط غلامحسین ابتهاج که مترجم و جاسوس افسران انگلیسی بود، موفق به فرار شدند. یک بار نیز قوای انگلیس با همدستی او عمارت مسکونی سران جنگل را زیر آتش بمب و مسلسل گرفتند. ابتهاج توسط جنگلیها دستگیر شده و مردم خشمگین نیز در انتظار محاکمه سریع او بودند؛ اما با مخالفت "احساناللهخان" و "رضا افشار" رییس مالیه گیلان با مجازات وی مخالفت شد و او را رها کردند. [۱]
مرسلوند، حسن، رجال و مشاهیر ایران، ص۷۴.
۳ - مشاغل سیاسی"غلامحسین ابتهاج" در تهران ابتدا منشی نخست وزیر در سالهای ۱۲۹۹-۱۳۰۰ش و پس از آن منشی استانداری گیلان و سپس در سال ۱۳۰۱ به وزارت فواید عامه منتقل شد. در سال ۱۳۰۷ به سبب سوء رفتار در این پست برکنار شد. وی در سال ۱۳۱۰ به استخدام وزارت خارجه در میآید و در سال ۱۳۱۰ش با سمت دبیر اول سفارت ایران در لندن راهی انگلیس میشود. وی در سال ۱۳۱۱ با همین سمت به قاهره میرود و با دخالت و راهنمایی شرکت انگلیسی "ادسی" در رابطه با امتیازنامه این شرکت با دولت ایران و تخلف این شرکت مدتی از کار معلق میشود. "ابتهاج" در سال ۱۳۱۳ش به وزارت کشور منتقل میشود، سپس مدیر اداره سیاحان و همچنین رییس کلوپ جهانگردی ایران میشود. وی در سال ۱۳۱۵ برای تنظیم امور جهانگردی سازمان "اینتوریست" به مسکوسفر میکند. مشاغل دیگر "ابتهاج" ریاست امور شهر و معاونت شهرداری بود و در همین شغل است که پرونده اختلاس از اموال که "محمودی" بازپرس دیوان کیفر برای او تشکیل میدهد، به جریان میافتد و او دچار دردسر میشود. این پرونده حاکی از چهل میلیون ریال اختلاس از اموال دولتی است که از پرونده معاملات قیر، تصرف غیرقانونی اموال شهرداری و اراضی بلوار شهر کرج و معامله اراضی مهمانخانه شهرداری برای ابتهاج حاصل شده است. [۲]
شیفته، نصرالله، رجال بدون ماسک ایران، ص۱۳، تهران، تابان، ۱۳۳۱.
غلامحسین ابتهاج در دوره نخستوزیری "رزمآرا" جز کارمندان بند "ب" قرار میگیرد و از مشاغل دولتی کنار گذاشته میشود. [۳]
بهنود، مسعود، نخست وزیران ایران، ص۳۱۷.
وی در دورههای ۱۶ و ۱۹ مجلس نیز به نمایندگی از "بندرگز" انتخاب میشود.۴ - وفاتوی سرانجام در مرداد ۱۳۴۴ش در سن ۶۶ سالگی وفات یافت. [۴]
مرسلوند، حسن، رجال و مشاهیر ایران، ص۷۳.
۵ - پانویس
۶ - منبعسایت پژوهه، برگرفته از مقاله «خاندان ابتهاج»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۰۴/۲۴. |